โรคอัมพาตกล้ามเนื้อใบหน้า และการป้องกัน


โรคอัมพาตกล้ามเนื้อใบหน้า เป็นโรคที่พบบ่อยและมักจะระบาดในช่วงหน้าฝนหรือปลายหน้าฝน คาบเกี่ยวกับเข้าช่วงฤดูหนาว อากาศเปลี่ยนแปลง เกิดโรคหวัดหรือโรคทางเดินหายใจได้ง่าย

โดยปกติโรคอัมพาตกล้ามเนื้อใบหน้ามักเป็นเชื้อไวรัสหวัดที่เข้าสู่ร่างกายและไปก่อให้เกิดการอักเสบของเส้นประสาทใบหน้าหรือเส้นประสาทสมองคู่ที่ 7 (Cranial Nerve คู่ที่ 7 ) หรือมีชื่อทางการแพทย์ว่า FACIAL NERVE เส้นประสาทสมองคู่ที่ 7 นี้อยู่ในส่วนของสมองและจะผ่านมายังใบหน้าทั้ง 2 ข้าง บริเวณติ่งหู รอยต่อระหว่างขากรรไกรบนกับขากรรไกรล่าง แล้วแยกเป็นเส้นประสาทใบหน้าทั้งด้านซ้ายและด้านขวา โดยแยกเป็นเส้นประสาทย่อย 3 เส้น ควบคุมการทำงานของกล้ามเนื้อใบหน้าทั้งส่วนบน ส่วนกลาง และส่วนล่าง การเคลื่อนไหวของกล้ามเนื้อใบหน้าจึงเป็นการแสดงอารมณ์และกายกิริยาของใบหน้าด้วย ทางการแพทย์เรียกว่า EXPRESSION OF FACE เมื่อติดเชื้อไวรัสหวัด เชื้อจะเข้าทางจมูก ลำคอ และเชื่อมต่อมายังใบหู และก่อปฏิกิริยากับเส้นประสาทใบหน้าที่ควบคุมการเคลื่อนไหวของกล้ามเนื้อใบหน้า ก่อให้เกิดความผิดปกติเป็นอัมพาตของกล้ามเนื้อใบหน้า

อาการที่ปรากฏเห็นชัดเจน คือ ปากเบี้ยว ตาหลับไม่สนิท ย่นจมูกไม่ได้ 3 ส่วนนี้จะเห็นได้ชัดเจน อาจเป็นกับข้างใดข้างหนึ่งของใบหน้าด้านขวาหรือด้านซ้าย มักจะเป็นอัมพาตใบหน้าด้านซ้ายหรือด้านขวาเท่านั้น จึงสามารถเปรียบเทียบกับกล้ามเนื้อใบหน้าที่ปกติของอีกข้างหนึ่งได้

1.) ข้างที่ผิดปกติ หลับตาไม่ไห้หรือหลับได้ไม่สนิท มักมีน้ำตาไหลตลอดเวลา

2.) ย่นจมูกหรือยักหน้าจะทำไม่ได้

3.) ยิงฟันหรือยิ้มที่มุมปากจะตก ปากจะเบี้ยว และเมื่อดื่มน้ำน้ำมักจะหกจากมุมปากของด้านที่ผิดปกติ

โรคนี้มักจะไม่ร้ายแรง สามารถหายได้เป็นปกติหรือใกล้เคียงปกติได้ในเวลา 3-6 สัปดาห์ หากเป็นรุนแรงสามารถหายได้ในเวลาประมาณ 3 เดือน

การป้องกัน ระวังอย่าเปียกฝนหรือละอองฝน เลี่ยงและป้องกันการเป็นหวัด ดูแลร่างกายให้แข็งแรง ร่างกายอบอุ่นและออกกำลังกายสม่ำเสมอ ดื่มน้ำอย่างน้อยวันละ 6-8 แก้ว (1 – 2 ลิตร) รับอากาศและอาหารที่มีประโยชน์ พักผ่อนให้เพียงพอ ท่านจะห่างไกลจากโรคอัมพาตกล้ามเนื้อใบหน้าได้