…หลายๆ คนคงทราบกันดีอยู่แล้วว่า ขยะเศษอาหาร กำลังเป็นปัญหาใหญ่ของโลก ซึ่งทุกฝ่ายกำลังหาวิธีจัดการ และตอนนี้เราก็พบฮีโร่จิ๋วตัวน้อยๆ ที่จะมาช่วยแก้ปัญหานี้ได้แล้ว…
ฮีโร่จิ๋วที่ว่านี้คือ “หนอนแมลงวันลาย” (Black soldier fly) หรือบ้านเรารู้จักกันในชื่อ ‘หนอนแม่โจ้‘ ฟังชื่อแล้วอาจจะไม่น่ารัก ไม่น่าดูสักเท่าไหร่ แต่เจ้าหนอนแมลงวันลายนี้แหละ ที่มีประโยชน์กับโลกเรามากๆ เลย
ขึ้นชื่อว่าแมลงวันอาจทำให้หลายคนขยาดนิดหน่อย แต่แมลงวันลายชนิดนี้ ไม่เหมือนกับแมลงวันบ้านหรอกนะครับ เพราะแมลงวันลายจะอาศัยอยู่ตามต้นไม้ เกาะตามใบไม้ กิ่งไม้ กินอาหารจำพวกน้ำ น้ำหวาน การวางไข่ก็จะวางไข่บนเศษผัก ผลไม้ หรือในถังน้ำหมักที่มีกลิ่นเปรี้ยว ลักษณะของไข่ของมันจะคล้ายเมล็ดข้าวเจ้า
ส่วนแมลงวันบ้านจะพบตามเขตบ้านเรือน ชุมชน อาหารก็จะเป็นพวกเศษอาหาร วางไข่บนอาหารของมนุษย์ ลักษณะไข่สีจะออกขาวข้นคล้ายเมล็ดข้าวเหนียว
หนอนแมลงวันลาย มีการเพาะเลี้ยงกันมาสักระยะหนึ่งแล้วในกลุ่มเกษตรกรภาคเหนือและอีสาน ซึ่งพัฒนาสายพันธุ์โดยมหาวิทยาลัยแม่โจ้ เป็นแมลงที่ไม่เป็นพาหะนำโรค ไม่เป็นศัตรูพืชและไม่ก่อให้เกิดความรำคาญต่อชุมชน สบายใจได้ ซึ่งจะพบได้บริเวณพุ่มไม้ทั่วไปในธรรมชาติ กินน้ำและน้ำหวานเป็นอาหาร
สาเหตุที่มันจะมากู้โลกได้ เพราะธรรมชาติของแมลงชนิดนี้จะวางไข่บนเศษผัก ผลไม้ หรือในถังน้ำหมักที่มีกลิ่นเปรี้ยว ขยะอินทรีย์ต่างๆ จึงเป็นอาหารชั้นเลิศของหนอนแมลงวันลาย และมันกินอาหารได้เร็วกว่าไส้เดือนดินถึง 5 เท่า เลยทีเดียวครับ
อาหารที่หนอนแมลงวันลสยกินเข้าไปจะเปลี่ยนเป็นไขมันประมาณ 30% โปรตีนประมาณ 40% มีโอเมก้า 3, 6 และ 9 ปริมาณสูง และยังมีกรดลอริกที่ยับยั้งเชื้อก่อโรคต่างๆ หนอนแมลงวันลายนี้จึงเป็นอาหารโปรตีนคุณภาพสูงสำหรับสัตว์เลี้ยง โดยเฉพาะสัตว์เศรษฐกิจ อาทิ ไก่ชน ปลาคาร์ฟ ปลาสวยงาม
จะเห็นได้ว่า หนอนแมลงวันลายที่ว่านี้ มีประโยชน์ต่อกระบวนการย่อยสลายขยะอินทรีย์เป็นอย่างมาก เพราะขยะอาหาร ที่ปล่อยทิ้งไว้ไม่ได้รับการจัดการ และทิ้งไว้นนจนย่อยสลายเอง จะปล่อยก๊าชมีเทน ปริมาผณมาก ที่ก่อนให้เกิดภาวะเรือนกระจก และเป็นอีกปัจจัยที่ทำให้เกิดภาวะโลกร้อน หนอนแมลงวันลายจึงเป็นตัวเลือกที่น่าสนใจของกระบวนการย่อยสลาย เพราะหนอนเหล่านี้เมื่อทำการย่อยสลายขยะเศษอาหารจะไม่ปล่อยก๊าซมีเทนออกมา เนื่องจากร่างกายหนอนจะเปลี่ยนองค์ประกอบคาร์บอนให้กลายเป็นโปรตีนที่อยู่ในเนื้ออวบ ๆ ของพวกมัน และปล่อยคาร์บอนไดออกไซด์เพียงเล็กน้อยเท่านั้นเอง
ซึ่งปัจจุบันมีการวิจัยและสนับสนุนให้ ‘ทำโรงเรือนการเพาะเลี้ยงแมลงวันลายแบบครบวงจรในระดับครัวเรือน’ ส่งเสริมเกษตรกรที่เลี้ยงไก่ไข่ให้มีการเลี้ยงหนอนแมลงวันลายเพื่อเป็นอาหารไก่และลดรายจ่ายจากการซื้ออาหารไก่ทั่วไปอีกด้วย
ประโยชน์ของการเลี้ยงหนอนแมลงวันลายนี้ นอกจากจะช่วยลดค่าอาหารสัตว์ และช่วยกำจัดขยะอินทรีย์แล้ว ยังสอดคล้องกับนโยบายของรัฐบาล ในประเด็น BCG in Action BCG in Action/Zero Waste ที่มุ่งเน้นไปที่แหล่งโปรตีนทางเลือกใหม่จากแมลง และการนำของเสียกลับมาใช้ใหม่อีกด้วย เพราะฉะนั้นแล้ว เรามาสนับสนุนเรื่องการเพาะเลี้ยงเจ้าฮีโร่ตัวจิ๋วนี้ เพื่อช่วยโลกกันดีกว่าครับ…
ขอบคุณภาพประกอบ: https://shp.ee/thfnijw , Pixabay
แหล่งข้อมูล
- https://www.nstda.or.th/agritec/maejo-maggots/
- https://petromat.org/home/black-soldier-fly-future-source-of-protein/
- https://www3.rdi.ku.ac.th/?p=63627