การประชุมคณะรัฐมนตรี (ครม.) เมื่อวันที่ 5 ตุลาคม พ.ศ.2565 ที่มี พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี เป็นประธานการประชุมคณะรัฐมนตรี (ครม.) ณ ห้องประชุม 501 ตึกบัญชาการ 1 ทำเนียบรัฐบาล โดย ครม. มีมติเห็นชอบร่างกฎกระทรวงกำหนดค่าธรรมเนียมใบอนุญาตใช้เรือและยกเว้นค่าธรรมเนียมใบอนุญาตใช้เรือสำหรับเรือขับเคลื่อนด้วยพลังงานไฟฟ้า พ.ศ. ….ตามที่กระทรวงคมนาคม (คค.) เสนอ ซึ่งสำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกาตรวจพิจารณาแล้วและให้ดำเนินการต่อไปได้ และให้ คค. รับความเห็นของกระทรวงพลังงาน สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ และสำนักงาน ก.พ.ร. ไปพิจารณาดำเนินการต่อไปด้วย
ทั้งนี้ คค. เสนอว่า
- เนื่องจากรัฐบาลมีนโยบายส่งเสริมและสนับสนุนการใช้พลังงานไฟฟ้าในระบบการขนส่งทางเรือให้เพิ่มมากขึ้น และมาตรา 143 แห่งพระราชบัญญัติการเดินเรือในน่านน้ำไทย พระพุทธศักราช 2456 ซึ่งแก้ไขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติการเดินเรือในน่านน้ำไทย (ฉบับที่ 10) พ.ศ. 2510 บัญญัติให้การออกใบอนุญาตหรือการออกใบอนุญาตใหม่แทนฉบับเดิมที่หมดอายุ สำหรับเรือที่บัญญัติไว้ในหมวดที่ 3 ว่าด้วยทำเลทอดจอดเรือ หมวดที่ 4 ว่าด้วยทางเดินเรือในลำแม่น้ำ และหมวดที่ 5 ว่าด้วยแพไม้ แพคนอยู่ ฯลฯ ในภาคที่ 2 ให้เรียกค่าธรรมเนียมตามที่กำหนดในกฎกระทรวงแต่ไม่เกินฉบับละสองพันบาท โดยให้รัฐมนตรีว่าการกระทรวงคมนาคมมีอำนาจกำหนดเรือที่ได้รับยกเว้นค่าธรรมเนียมดังกล่าวไว้ในกฎกระทรวง และมาตรา 10 แห่งพระราชบัญญัติการเดินเรือในน่านน้ำไทย (ฉบับที่ 6) พุทธศักราช 2481 ซึ่งแก้ไขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติการเดินเรือในน่านน้ำไทย (ฉบับที่ 10) พ.ศ. 2510 บัญญัติให้รัฐมนตรีว่าการกระทรวงคมนาคมมีอำนาจออกกฎกระทรวงกำหนดค่าธรรมเนียมอันเกี่ยวกับกฎหมายว่าด้วยการเดินเรือในน่านน้ำไทย
- ปัจจุบันปัญหามลพิษทางอากาศได้ส่งผลกระทบต่อมนุษย์และสิ่งแวดล้อม ประกอบกับการพัฒนาด้านเทคโนโลยีในการใช้พลังงานทางเลือกที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม ซึ่งจะช่วยลดมลพิษทางอากาศและลดมลพิษทางเสียงจากเครื่องยนต์ขับเคลื่อนเรือ ตลอดจนรัฐบาลมีนโยบายส่งเสริมและสนับสนุนการใช้พลังงานไฟฟ้าในระบบการขนส่งทางเรือให้เพิ่มมากขึ้น ประกอบกับปัจจุบันการเก็บค่าธรรมเนียมใบอนุญาตใช้เรือและยกเว้นค่าธรรมเนียมใบอนุญาตใช้เรือสำหรับเรือขับเคลื่อนด้วยพลังงานไฟฟ้าเป็นไปตามกฎกระทรวงกำหนดค่าธรรมเนียมใบอนุญาตใช้เรือและยกเว้นค่าธรรมเนียมใบอนุญาตใช้เรือ พ.ศ. 2550 ซึ่งบังคับใช้กับเรือทุกประเภท ดังนั้น จึงจำเป็นต้องกำหนดค่าธรรมเนียมใบอนุญาตใช้เรือและยกเว้นค่าธรรมเนียมใบอนุญาตใช้เรือ สำหรับเรือขับเคลื่อนด้วยพลังงานไฟฟ้าเป็นการเฉพาะ (เรือขับเคลื่อนด้วยพลังงานไฟฟ้า คือ เรือที่ขับเคลื่อนตัวเรือให้เคลื่อนที่โดยใช้พลังงานจากแบตเตอรี่ (Battery Electric Vessel) เท่านั้น) เพื่อให้สอดคล้องกับนโยบายของรัฐบาลในการลดปัญหามลพิษทางอากาศ และเป็นส่วนหนึ่งในการผลักดันให้ผู้ประกอบการและประชาชนปรับเปลี่ยนมาใช้เทคโนโลยียานยนต์ไฟฟ้าในระบบการขนส่งทางเรือมากขึ้น อันจะนำไปสู่ระบบการคมนาคมที่ยั่งยืนสอดคล้องกับพัฒนาการเทคโนโลยีในปัจจุบัน และได้จัดให้มีการรับฟังความคิดเห็นต่อร่างกฎกระทรวงในเรื่องนี้จากผู้แทนหน่วยงานกรมเจ้าท่า ผู้แทนหน่วยงานภาครัฐ และภาคเอกชนที่เกี่ยวข้องผ่านระบบการประชุมทางไกล (โปรแกรม Zoom) เมื่อวันที่ 22 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2565
- คค. ได้รายงานผลการดำเนินการตามมาตรา 27 แห่งพระราชบัญญัติวินัยการเงินการคลังของรัฐ พ.ศ. 2561 แล้ว โดยรายงานว่าประมาณการสูญเสียรายได้จากเรือขับเคลื่อนพลังงานไฟฟ้าที่มีใบอนุญาตใช้เรือในปัจจุบันมีจำนวน 51 ลำ และเรือขับเคลื่อนด้วยพลังงานไฟฟ้าที่คาดการณ์ว่าจะมาขอใบอนุญาตใช้เรือเพิ่มเติมในภายหลังออกกฎกระทรวง (โดยเฉลี่ยขนาดไม่เกิน 80 ตันกรอส) จำนวน 1,800 ลำ รวมจำนวน 1,851 ลำ โดยประมาณการสูญเสียรายได้ต่อปี จำนวน 614,740 บาท และประมาณการสูญเสียรายได้ 15 ปี จำนวน 9,221,100 บาท
สาระสำคัญของร่างกฎกระทรวง
- กำหนดค่าธรรมเนียมใบอนุญาตใช้เรือ สำหรับเรือขับเคลื่อนด้วยพลังงานไฟฟ้า ให้คิดปีละ ตามอัตราดังต่อไปนี้
- ขนาดเรือ ไม่เกิน 10 ตันกรอส อัตราค่าธรรมเนียม ฉบับละ 100 บาท
- ขนาดเรือ เกิน 10 ตันกรอส แต่ไม่เกิน 20 ตันกรอส อัตราค่าธรรมเนียม ฉบับละ 150 บาท
- ขนาดเรือ เกิน 20 ตันกรอส แต่ไม่เกิน 30 ตันกรอส อัตราค่าธรรมเนียม ฉบับละ 200 บาท
- -ขนาดเรือ เกิน 30 ตันกรอส แต่ไม่เกิน 40 ตันกรอส อัตราค่าธรรมเนียม ฉบับละ 300 บาท
- ขนาดเรือ เกิน 40 ตันกรอส แต่ไม่เกิน 60 ตันกรอส อัตราค่าธรรมเนียม ฉบับละ 400 บาท
- ขนาดเรือ เกิน 60 ตันกรอส แต่ไม่เกิน 90 ตันกรอส อัตราค่าธรรมเนียม ฉบับละ 500 บาท
- ขนาดเรือ เกิน 80 ตันกรอส แต่ไม่เกิน 100 ตันกรอส อัตราค่าธรรมเนียม ฉบับละ 600 บาท
- ขนาดเรือ เกิน 100 ตันกรอส แต่ไม่เกิน 200 ตันกรอส อัตราค่าธรรมเนียม ฉบับละ 700 บาท
- ขนาดเรือ เกิน 200 ตันกรอส แต่ไม่เกิน 400 ตันกรอส อัตราค่าธรรมเนียม ฉบับละ 800 บาท
- ขนาดเรือ เกิน 400 ตันกรอส แต่ไม่เกิน 600 ตันกรอส อัตราค่าธรรมเนียม ฉบับละ 900 บาท
- ขนาดเรือ เกิน 600 ตันกรอส แต่ไม่เกิน 800 ตันกรอส อัตราค่าธรรมเนียม ฉบับละ 1,000 บาท
- ขนาดเรือ เกิน 800 ตันกรอส แต่ไม่เกิน 1,000 ตันกรอส อัตราค่าธรรมเนียม ฉบับละ 1,100 บาท
- ขนาดเรือ เกิน 1,000 ตันกรอส แต่ไม่เกิน 2,000 ตันกรอส อัตราค่าธรรมเนียม ฉบับละ 1,200 บาท
- ขนาดเรือ เกิน 2,000 ตันกรอส แต่ไม่เกิน 3,000 ตันกรอส อัตราค่าธรรมเนียม ฉบับละ 1,300 บาท
- ขนาดเรือ เกิน 3,000 ตันกรอส แต่ไม่เกิน 4,000 ตันกรอส อัตราค่าธรรมเนียม ฉบับละ 1,400 บาท
- ขนาดเรือ เกิน 4,000 ตันกรอส แต่ไม่เกิน 5,000 ตันกรอส อัตราค่าธรรมเนียม ฉบับละ 1,500 บาท
- ขนาดเรือ เกิน 5,000 ตันกรอส ขึ้นไป อัตราค่าธรรมเนียม ฉบับละ 1,600 บาท
- กำหนดยกเว้นค่าธรรมเนียมใบอนุญาตใช้เรือ สำหรับขับเคลื่อนด้วยพลังงานไฟฟ้า เป็นระยะเวลา 5 ปีนับแต่วันที่เจ้าของเรือแจ้งเปลี่ยนแปลงชนิดของเครื่องยนต์เรือหรือปรับปรุงเครื่องยนต์เรือ แล้วแต่กรณี
กรณีครบกำหนดระยะเวลาตามข้อ 2 ให้เรียกเก็บค่าธรรมเนียมใบอนุญาตใช้เรือในอัตรากึ่งหนึ่งตามข้อ 1 เป็นระยะเวลา 10 ปี